پروتئين هيدروليز شده مخلوطي از پپتيدهايي با نقش‌هاي سلامت بخش مهمي مي¬باشد. هسته پرتقال مي‌تواند به عنوان منبع غني جهت توليد پروتئين گياهي مورد استفاده قرار گيرد. در اين پژوهش ابتدا استخراج پروتئين هسته پرتقال (Siavaraze Citrus sinensis) صورت گرفت، سپس پروتئين حاصل با استفاده از آنزيم‌هاي آلكالاز و پپسين در نسبت آنزيم به سوبسترا (3%- 1) و بازه زماني (5-2 ساعت) در دما و pH مناسب فعاليت هر آنزيم، هيدروليز شد و شرايط بهينه براي توليد پروتئين¬هاي هيدروليز شده داراي بهترين ويژگي‌ آنتي‌اكسيداني انتخاب شد. سپس پروتئين هيدروليز شده حاصل، از نظر ويژگي¬هاي سلامتي بخش در محيط in- vitro وin- vivo مورد بررسي قرار گرفت. در نهايت، به منظور حفاظت از جزء پروتئيني هيدروليز شده با بالاترين فعاليت سلامتي بخش، از روش نانو ريزپوشاني پروتئين¬هاي هيدروليز شده¬ در سيستم¬ حامل نانوليپوزوم¬هاي مشتق شده ليستين سويا استفاده شد. نتايج حاصل نشان داده است پروتئين¬ هيدروليز شده حاصل از هيدروليز، از پتانسيل سلامتي بخش بالايي (پتانسيل ضد فشار خون، پتانسيل ضد ديابتي، افزايش دهنده‌ي جذب كلسيم، فعاليت گيرندگي فلزي) برخوردار بوده و از اين¬ رو مي-توانند به عنوان مواد افزودني سلامتي بخش در صنعت غذا و دارو جهت توليد غذاهاي عملگرا و نيز بهبود سلامت مصرف كنندگان و محافظت از بدن مورد استفاده قرار گيرند. فرآيند نانو ريزپوشاني پروتئين¬هاي هيدروليز شده نيز تا حد مطلوب سبب كاهش طعم تلخ، كاهش ويژگي جاذبه الرطوبه پروتئين¬هاي سلامتي بخش، حفظ فعاليت سلامتي-بخش تركيبات زيست فعال، بهبود زيست دسترسي و حفاظت از جزء پروتئيني هيدروليز شده مناسب با بالاترين فعاليت سلامتي بخش گرديد.

به¬طور كلي ديابت و عوارض آن علت عمده مرگ و مير جهاني، در 5/14 درصد بزرگسالان با سنين 79-20 ساله مي¬باشد. علي رغم افزايش آگاهي از اثرات اجتماعي و اقتصادي ديابت و توسعه درمانهاي جديد، شيوع اين اختلال، به¬طور ناگهاني افزايش مي¬يابد. فدراسيون بين المللي ديابت برآورد كرده است كه 415 ميليون نفر (در هر 11 نفر بزرگسال، يك نفر) در حال حاضر مبتلا به ديابت هستند و نيز پيش بيني كرده است كه اگر اين روند ادامه داشته باشد، 642 ميليون نفر (در هر 10 نفر بزرگسال، يك نفر) تا 2040 تحت اين اختلال متابوليكي قرار خواهند گرفت. ديابت نوع 2 كه به¬طور عمده ناشي از نقص در ترشح انسولين مي¬باشد، به عنوان شايع ترين نوع ديابت تشخيص داده مي¬شود. توسعه¬ي استراتژي¬هاي موثر جهت بازگرداندن و حفظ پايداري قند خون از اهميت اساسي برخوردار مي¬باشد. در اين پژوهش استخراج كنسانتره پروتئيني از آرد چربي گيري شده هسته پرتقال صورت گرفت و سپس كنسانتره پروتئيني (76 درصد پروتئين) حاصل با استفاده از آنزيم‌هاي هيدروليز كننده گوارشي در دما وpH مناسب براي فعاليت هر آنزيم در بازه زماني 2 تا 5 ساعت هيدروليز شد و شرايط بهينه براي توليد پروتئين‌هاي هيدروليز شده داراي بهترين ويژگي‌ ضد ديابتي انتخاب گرديد. به منظور شناسايي و جداسازي بيشتر پپتيدهاي زيست فعال، بررسي توزيع وزن مولكولي و جزء به جزء كردن پروتئين‌هاي هيدروليز شده از SEC استفاده شد و سپس جداسازي و خالص‌سازي فعال‌ترين فركسيون‌هاي به دست آمده در مرحله قبل با استفاده از RP-HPLC انجام شد و در نهايت توالي يابي و شناسايي فركسيون‌هاي پپيتدي حاصل با استفاده از NanoLC-MS/MS انجام شد. فركسيون‌هاي پپتيدي همچنين تحت هضم شبيه سازي شده‌ي گوارشي قرار گرفتند و فعال‌ترين فركسيون از نظر فعاليت پتانسيل ضد ديابتي با استفاده از RP-HPLC جداسازي و خالص سازي و در نهايت با استفاده از NanoLC-MS/MS فركسيون پپتيدي توالي يابي و شناسايي شدند.

به‌طوركلي بيماري‌هاي قلبي- عروقي يكي از مهم‌ترين علت عمده مرگ و مير انسان در سطح جهان مي‌باشد و فشارخون بالا نيز يكي از عوامل پر خطر براي بيماران قلبي- عروقي است. به‌طوركلي فشار‌خون بدن توسط سيستم rennin–angiotensin system تنظيم مي‌شود. رنين (EC 3.4.23.15) بر روي آنژيوتنسينوژن (پروتئين ساخته شده در كبد) اثر گذاشته و يك دكاپپتيد بنام آنژيوتنسين-1 رها مي‌كند كه پيش ساز، آنژيوتنسين-2 مي‌باشد. آنژيوتنسين-2 مهار كننده عامل گشاد‌كننده عروق (bradykinin)، افزايش دهنده سطح آلدسترون و به دنبال آن سبب افزايش جذب آب و افزايش فشار خون مي‌باشد. تبديل آنژيوتنسين-1 به آنژيوتنسين-2 توسط يك آنزيم مبدل آنژيوتنسين كه ACE ناميده مي‌شود، كنترل مي‌گردد كه مي‌تواند از طريق تبديل آنژيوتنسين-1 به آنژيوتنسين-2 و نيز غيرفعال ساختن برادي كينين سبب افزايش فشارخون و به دنبال آن خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي- عروقي گردد. در اين پژوهش كنسانتره پروتئيني هسته پرتقال با استفاده از آنزيم گوارشي آلكالاز در دماي 50 درجه سانتي¬گراد و pH برابر 8 به مدت 3.5 ساعت در انكوباتورهاي شيكردار هيدروليز گرديد و پس از طي شدن مدت زمان مشخص، آنزيم مورد استفاده در دماي 90 درجه سانتيگراد به مدت 5 دقيقه غير فعال شد و سپس سوپرناتانت حاصل از عمل سانترفيوژ (rpm12000 به مدت 15 دقيقه) پس خشك شدن توسط خشك كن انجمادي در دماي 20- درجه سانتي‌گراد نگهداري و در نهايت پس از جداسازي و خالص سازي پپتيدها با استفاده از روش كروماتوگرافي، پپتيدهاي حاصل از نظر ويژگي¬هاي سلامتي بخش ضد فشارخون مورد بررسي قرار گرفتند. به منظور شناسايي و جداسازي بيشتر پپتيدهاي زيست فعال، بررسي توزيع وزن مولكولي و جداسازي پپتيدها از SEC استفاده شد و سپس جداسازي و خالص‌سازي فعال‌ترين فركسيون‌هاي به دست آمده در مرحله قبل با استفاده از RP-HPLC انجام شد و در نهايت توالي يابي و شناسايي فركسيون‌هاي پپيتدي حاصل با استفاده از كروماتوگرافي بسيار تخصصي و پيشرفته NanoLC-MS/MS انجام شد. فركسيون‌هاي پپتيدي همچنين تحت هضم شبيه سازي شده‌ي معده اي و روده اي قرار گرفتند و فعال‌ترين فركسيون از نظر فعاليت پتانسيل ضد فشارخون با استفاده از RP-HPLC جداسازي و خالص سازي و در نهايت با استفاده از NanoLC-MS/MS فركسيون پپتيدي توالي يابي و شناسايي شدند. Production of gastrointestinal resistant peptide with anti-hypertensive activity to replace it with synthetic hypertension drugs